Trump ayağına sıktı! 4 trilyon dolarlık kayıp

ABD Başkanı Donald Trump’ın uyguladığı gümrük tarifeleri, yatırımcıları huzursuz ederken, ekonomik sakinlik telaşlarıyla birlikte borsada yaşanan sert satış dalgası S&P 500 endeksinin geçen ayki tepesinden bu yana 4 trilyon dolarlık kıymet kaybına yol açtı.

Özellikle Kanada, Meksika ve Çin üzere büyük ticaret ortaklarına yönelik karşılıklı gümrük tarifesi atakları, iş dünyasında, tüketicilerde ve yatırımcılarda meçhullüğü artırdı.

BORSADA SERT DÜŞÜŞ

Pazartesi günü borsadaki kayıplar derinleşirken, gösterge endeksi S&P 500 yüzde 2,7 düşerek yılın en büyük günlük kaybını yaşadı. Teknoloji yüklü Nasdaq Composite ise yüzde 4 kıymet kaybederek Eylül 2022’den bu yana en sert günlük düşüşünü kaydetti.

S&P 500, 19 Şubat’taki rekor düzeyinden bu yana yüzde 8,6 düşerek piyasa bedelinden 4 trilyon dolardan fazla kaybetti. Nasdaq ise Aralık ayındaki tepesinden bu yana yüzde 10’un üzerinde kıymet kaybederek düzeltme bölgesine girdi.

Hafta sonu Trump, ABD iktisadının resesyona girip girmeyeceği konusunda kestirimde bulunmaktan kaçınırken, yatırımcılar ticaret siyasetlerinin tesirleri konusunda kaygılı.

Lazard CEO’su Peter Orszag, Houston’daki CERAWeek konferansında yaptığı konuşmada, “Çin ile süregelen tansiyonu herkes anlayabilir lakin Kanada, Meksika ve Avrupa’ya yönelik belirsizlik baş karıştırıcı. Şayet bu durum önümüzdeki bir ay içinde çözülmezse ABD iktisadı ve birleşme & satın alma (M&A) faaliyetleri üzerinde önemli ziyan verebilir” dedi.

Havayolu şirketi Delta Air Lines, birinci çeyrek kar varsayımlarını yarıya indirirken, CEO Ed Bastian, artan ekonomik belirsizlikleri münasebet gösterdi. Şirket payları, mesai sonrası süreçlerde yüzde 14 paha kaybetti.

PİYASALARDA ÇALKANTI

Yatırımcılar, yaklaşan enflasyon raporunu ve hükümetin kısmi kapanmasını önlemek için çıkarılması gereken bütçe yasasını yakından takip ediyor.

Baird yatırım stratejisti Ross Mayfield, “Trump idaresi, piyasanın düşmesini daha fazla kabullenmiş üzere görünüyor, hatta resesyon mümkünlüğü bile daha büyük gayeleri için göze alınabilir bir durum olarak bedellendiriliyor. Bu, Wall Street için büyük bir uyarı” dedi.

ABD Merkez Bankası St. Louis şubesinin Temmuz 2024 datalarına nazaran, ABD nüfusunun en varlıklı yüzde 10’luk bölümü toplam pay senedi ve yatırım fonu piyasasının yüzde 87’sine sahipken, en alttaki yüzde 50’lik kesitin hissesi sadece yüzde 1 düzeyinde.

S&P 500, 2023 ve 2024’te yüzde 20’nin üzerinde bedel kazanarak yükseliş trendi izlemişti. Lakin Nvidia ve Tesla üzere teknoloji devleri 2025’te zayıf bir performans gösterirken, bu durum endekslerin düşmesine neden oldu. Pazartesi günü S&P 500’ün teknoloji kesimi yüzde 4,3 düşerken, Apple ve Nvidia payları yaklaşık yüzde 5, Tesla ise yüzde 15 kıymet kaybederek 125 milyar dolarlık piyasa pahasını sildi.

Diğer riskli varlıklar da düşüş yaşadı. Bitcoin yüzde 5 paha kaybederken, inançlı liman olarak görülen ABD devlet tahvillerine olan talep arttı ve 10 yıllık tahvil faizleri yüzde 4,22 düzeyine geriledi.

YATIRIMCI TASASI ARTIYOR

S&P 500, Trump’ın 5 Kasım’daki seçim zaferinden bu yana elde ettiği tüm çıkarları sildi ve bu süreçte yüzde 3 geriledi. Goldman Sachs’in pazartesi günü yayımladığı bir nota nazaran, hedge fonları geçen hafta cuma günü son iki yılın en büyük pay satışı dalgasını gerçekleştirdi.

JonesTrading baş piyasa stratejisti Michael O’Rourke, “Trump lider seçildiğinde piyasada büyük bir optimistlik hâkimdi. Fakat her yapısal değişiklik beraberinde belirsizlik ve sürtüşme getirir. İnsanların endişelenmeye başlaması ve karlarını realize etmeye yönelmesi normal” dedi.

Borsadaki mevcut düşüşe karşın pay senetleri hala tarihî ortalamaların üzerinde fiyatlanıyor. S&P 500’ün gelecek yılki kar varsayımlarına nazaran fiyat/kazanç oranı 21 düzeyinde bulunurken, uzun vadeli ortalaması 15,8 civarında.

AJ Bell yatırım analisti Dan Coatsworth, “Uzun müddettir ABD paylarının çok kıymetli olduğu istikametinde telaşlar vardı ve piyasada bir düzeltmeye yol açacak bir katalizör aranıyordu. Ticaret savaşları, jeopolitik tansiyonlar ve belgisiz ekonomik görünüm bu katalizör olabilir” diye konuştu.

Deutsche Bank analistleri, pay senedi durumlarının son haftalarda gerilediğini ve yatırımcıların pay senetlerine olan ilgisinin 2018-2019’daki ABD-Çin ticaret savaşına misal halde zayıflayabileceğini belirtti. Analistler, S&P 500’ün bu süreçte 5 bin 300 düzeyine kadar gerileyebileceğini öngörüyor.

Bir öbür telaş işareti de piyasalardaki endişe endeksi olarak bilinen Cboe Volatilite Endeksi’nin (VIX) pazartesi günü Ağustos ayından bu yana en yüksek düzeyine ulaşması oldu.

Columbia Threadneedle Investments kıdemli analisti Edward Al-Hussainy, “Trump idaresi, politik ve ekonomik olarak bir zaferin nasıl tanımlanacağını ve bunun için hangi vakit diliminin yanlışsız olduğunu belirlemeye çalışıyor. Bunu netleştirene kadar, piyasalarda her hafta misal dalgalanmalar yaşanabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Kaynak: Haber7